Znasz to ze swojej organizacji. Co jakiś czas ktoś wpada na pomysł nowej metryki - bo przecież warto coś śledzić, obserwować, być może nawet wyciągać wnioski. Trzeba coś pokazywać na ‘all-hands meetingach’, że coś się zmienia. Można wtedy odtrąbić sukces lub zakomunikować potrzebę zwarcia szeregów i naprawienia sytuacji. Danych najczęściej mamy pod dostatkiem - a to ankietę się zrobi (lub pięć), a to zbierze dane z Jiry lub innego narzędzia online’owego. Można nawet ręcznie wypełniać excela i pobawić się imponującymi opcjami wizualizacji. Rzadziej niestety, pada pytanie: “no dobrze, wszystko fajnie, ale właściwie po co to mierzymy?”.
A przecież można inaczej. Można na przykład zacząć od określenia i zrozumienia celu, do którego chcemy dojść i dopiero do niego dopasować odpowiednie metryki. Takie podejście ‘od końca’ znamy już OKRów, Impact mappingu czy GQM. I właśnie to ostatnie narzędzie - Goal, Question, Metric - chciałbym Ci właśnie dzisiaj przedstawić na konkretnym przykładzie.
GQMa stosuję już od paru lat - pierwszy raz dowiedziałem się o nim od mojego dobrego kolegi Łukasza Krupy. Pozwala ono w prosty sposób stworzyć metryki do celu biznesowego, a przy okazji lepiej zrozumieć (a często też i zmodyfikować) sam cel. Pokażę Ci teraz jak przejść całą drogę od początkowego celu, poprzez jego ‘refinement’, aż do stworzenia dla niego metryk.
Czy rozumiesz swój cel?
Masz więc już swój cel. I bardzo dobrze 🙂 Spisz go sobie na kartce lub w narzędziu online. To jest Twój "Goal" w metodzie GQM. To jest to, co chcesz osiągnąć, a przy okazji chcesz wiedzieć czy i w jaki sposób to coś realizujesz. Bardzo często już na tym etapie zaczynamy wymyślać metryki (albo najlepiej - pokazywać wszystko, co już i tak mierzymy…). Ja jednak chciałbym zachęcić Cię do wstrzymania się z metrykami. Zamiast tego, zadaj sobie (i spisz) kilka pytań, które umożliwią lepsze zrozumienie tego jak ten cel będzie realizowany i po czym poznasz, że zbliżasz się do jego osiągnięcia.
W moim przykładzie celem są “samozarządzające się zespoły projektowe”. Oto pytania, które sobie zadałem:
Kiedy zadawałem sobie te pytania, zorientowałem się, że mój cel jest mało precyzyjny. Jest to jakiś efekt, który chcę osiągnąć, ale właściwie dlaczego miałbym potrzebować samozarządzających się zespołów projektowych? Jaki jest pozytywny wpływ takiego rozwiązania na moją organizację? Czy tylko dlatego, że jestem zwolennikiem samoorganizacji powinienem do tego dążyć?
W ten sposób powstała druga iteracja celu.
I znowu w trakcie zadawania pytań (runda ‘questions’ w GQM) doszedłem do wniosku, że cel można jeszcze lepiej przedstawić jako korzyść, impakt na organizację. Stworzyłem więc trzecią iterację celu - tym razem już ostateczną 🙂
Kto pyta, nie błądzi
Kiedy już doprecyzujemy nasz cel (poprzez rundę "Questions" w GQM), kontynuujemy zadawanie pytań mających za zadanie lepsze poznanie naszego celu oraz ścieżek jego realizacji. U mnie wyglądało to tak:
Dopasuj metryki do pytań
W ostatnim kroku metody GQM staramy się znaleźć takie metryki, które odpowiedzą nam na zadane wcześniej pytania. Kilka metryk może ‘odpowiadać’ na jedno pytanie, jak i ta sama metryka może być odpowiedzią na kilka pytań. 
Zdołałem stworzyć metryki, które moim zdaniem pokażą wpływ pewnego aspektu samoorganizacji zespołów na pracę projektową - czyli na szybkość i jakość podejmowania decyzji. Gdybym zaczął od celu “samozarządzające się zespoły” poszedłbym pewnie w metryki typu “ankieta samooceny zespołu - oceńcie w skali od 1 do 5 jak bardzo się sami zarządzacie” :).
Co dalej?
Po sesji GQM kończymy ze zmodyfikowanym celem biznesowym oraz listą (czasem wielu) metryk. Jak je odfiltrować i zostawić te najbardziej wartościowe? Ja najczęściej stosuję metodę podobną do triangulacji przy estymacji - określamy potencjalną wartość i czasochłonność metryki bazowej, a następnie porównujemy je między sobą. Tutaj można też podzielić metryki na wskaźniki typu “lagging” i “leading”.
Sama sesja jest moim zdaniem dobrym uzupełnieniem dla takich narzędzi jak:
- Holakracja (wyznaczanie metryk dla kół w oparciu o sens istnienia)
- Scrum (metryki do eksperymentów, ulepszeń czy celów produktowych)
- Impact mapping (można mierzyć sam cel jak i impakt)
- OKR (aby zgłębić pytaniami Objective i wyznaczyć KR)
Jeśli chcesz, abym zorganizował sesję GQM w Twoim zespole lub w firmie, napisz do mnie albo zostaw do siebie kontakt w komentarzu.